Türkiye genelindeki 4 milyonun üzerinde memur, 16 milyona yakın emeklinin temmuz zammı yarın netleşecek. Asgari ücretin yüzde 34 zamla 11 bin 402 liraya yükselmesinin ardından, memur ve emeklilerin zaten yükselen zam beklentisi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamayla daha da büyüdü. Erdoğan söz konusu açıklamasında, "Memur maaşlarına yapılacak zam sürecini yürütüyoruz. 5 Temmuz günü 6 aylık enflasyon oranlarının belli olmasıyla birlikte, memur ve emeklilere verdiğimiz sözleri yerine getireceğiz" dedi.
Bu açıklamayla birlikte emekliye zam ve memur maaşlarının düzenlenmesi için yarın (5 Temmuz 2023) 6 aylık enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte SSK ve Bağ-Kur emeklileri ile memurlar için refah payı hariç zam oranları netleşecek. Daha sonra ek zam düzenlemeleri kamuoyuna duyurulacak.
Zam düzenlemeleri için hazırlanan 1’nci torba yasa, bu hafta içinde Meclis Başkanlığı'na sunulacak, daha sonra TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndan geçecek ve Genel Kurul'da oylanarak yasalaşacak. Son aşamada ise 15 Temmuz öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, geçen ay yaptığı açıklamada en düşük memur maaşının 22 bin lira olması konusunun torba yasa teklifinde yer aldığını açıklamıştı. Bu düzenleme ile evli ve 2 çocuklu bir memurun en düşük maaşı 11 bin 848 liradan 22 bin liraya yükselecek. Taban aylıkta yapılacak zam oranı yüzde 85,68 olarak kaydedilecek.
En düşük memur maaşındaki yükseliş, aynı oranda memur emeklisine de yansıyacak. Bu durumda memur emeklisinin en düşük maaşı 17 bin lira bandına çıkacak. SSK ve Bağ-Kur emeklileri için ise taban maaşın 7.500 TL'den 8.500 TL'ye çıkarılmasının ardından, en düşük emekli maaşının 10 bin lira olması da masada olan seçenekler arasında yer alıyor.
Emekli ve memur zammı için masada 3 formül var
6 aylık enflasyon farkını belirleyerek memur ve emeklilerin ara zammını netleştirecek haziran ayı enflasyon rakamları yarın sabah saat 10.00’da TÜİK tarafından açıklanacak. Ardından ise en düşük memur maaşının 22 bin liraya çıkarılması, emekli aylıklarına refah payı eklenmesi ve kademeli zamma ilişkin teklif de hızlı bir şekilde yasalaşacak.
Emekli aylığında kademeli artış planlanıyor. Zam için refah payı, seyyanen ve oransal olmak üzere masada 3 formül ön plana çıkıyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıklayacağı 6 aylık enflasyona göre memur ve memur emeklilerine, toplu sözleşmeye bağlı ikinci altı ay zammına ek olarak verilecek enflasyon farkı da ortaya çıkacak. Memurlarda yukarıya doğru yapılacak artış farklılaşırken, emekli aylığında kademeli bir artış söz konusu olacak. Zamlı maaş ve aylıklar temmuz ayı ile birlikte ödenecek.
Merkez Bankası haziran ayı piyasa katılımcıları anketine göre geçen ay yüzde 2,49 olan haziran ayı TÜFE artış beklentisi yüzde 2,81'e çıktı. Cari yıl sonu TÜFE'deki artış beklentisi de yüzde 38,55 olurken, 12 ay sonrası için artış beklentisi yüzde 30,65'e yükseldi. Buna göre yüzde 20 civarında beklenen enflasyon farkına asgari ücrette olduğu gibi refah payı eklenirken, SSK, Bağ-Kur emeklisine yaklaşık yüzde 30-35 zam bekleniyor.
Bugün itibarıyla aile yardımı dahil en düşük memur aylığı 11 bin 848 lira seviyesinde bulunuyor. Çıkacak orana eklenecek refah payı ile zam en düşük memur emeklisi aylığı için yüzde 85,68'e tamamlanacak. Diğer seçenek de oransal olarak yükseltmek yerine seyyanen artış olup, en düşük memur maaşına 10 bin lira seviyesinde seyyanen artış yapıldığında aile yardımı dâhil en düşük maaş 22 bin liraya çıkarılacak. Memurlarda yukarıya doğru yapılacak artış da farklılaşacak. En düşük maaşın üzerinde ücreti olanlarda kademeli bir artış söz konusu olacak.
Memur ve memur emeklilerine de bu yılın ikinci yarısı için toplu sözleşme ile belirlenmiş yüzde 6'lık artışın üstüne, ilk 6 aydaki enflasyonla yüzde 8'lik ilk yarı zammı arasındaki fark kadar daha zam verilecek. Örneğin ilk 6 aydaki enflasyon yüzde 20 çıkarsa, ilk yarı zammı olan yüzde 8'le aradaki fark 12 puan olacağı için, ikinci yarının yüzde 6'lık zammına bu kadar daha zam eklenecek ve artış yüzde 18 olacak.
SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aylıkları ise yılın ikinci yarısı için, ilk yarıda gerçekleşen enflasyon kadar yükselecek. En düşük emekli aylığı 7.500 lira olurken zam, kök maaş üzerinden yapılacak. Kademeli maaş artışı bu kök aylıklar üzerinden yapılacak. Örneğin, kök aylığı 3.500 liranın altında olanlara 50, 3.500 -5.500 lira arasındakilere yüzde 45, 5.500-7.500 lira arasındakilere yüzde 40, 7.500-10 bin lira arasındakilere yüzde 35 gibi azalan oranda bir zam belirlenecek. Yapılan zam sonrası kök aylığı 7500 liranın altında kalanlar, yine 7500 lira aylık almaya devam edecek. Kademeli artış prim günü ile emekli aylığı arasında ortaya çıkan farkı telafi edecek.